Η σύλληψη της ιδέας για τη δημιουργία της εφαρμογής της παρούσας διπλωματικής εργασίας είχε ως εφαλτήριο την αναγνώριση ενός διδιάστατου προβλήματος.
Η πρώτη διάσταση εστιάζει στον χώρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Εκεί παρατηρείται αδιαμφισβήτη επικράτηση πλατφορμών επικοινωνίας συγκεντρωτικής μορφής (π.χ. Facebook, Twitter, Instagram), ενώ προσπάθειες δηιουργίας αντίστοιχων αποκεντρωτικών εφαρμογών βρίσκονται σε πρώιμα στάδια, τόσο ανάπτυξης, όσο και υιοθέτησης από το ευρύ κοινό. Όπως αναλύθηκε και στην ενότητα \ref{section:1-3-problem-definition}, η τρέχουσα αυτή κατάσταση θέτει αξιοσημείωτα προβλήματα τεχνικής φύσεως (έλλεψη ασφάλειας και διαθεσιμότητας) και, κυρίως, πολιτικής (έλλειψη εμπιστοσύνης, εγγύησης της αυθεντικότητας των δεδομένων και της ελευθερίας του λόγου).
Η πρώτη διάσταση εστιάζει στον χώρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Εκεί παρατηρείται αδιαμφισβήτητη επικράτηση πλατφορμών επικοινωνίας συγκεντρωτικής μορφής (π.χ. Facebook, Twitter, Instagram), ενώ προσπάθειες δημιουργίας αντίστοιχων αποκεντρωτικών εφαρμογών βρίσκονται σε πρώιμα στάδια, τόσο ανάπτυξης, όσο και υιοθέτησης από το ευρύ κοινό. Όπως αναλύθηκε και στην ενότητα \ref{section:1-3-problem-definition}, η τρέχουσα αυτή κατάσταση θέτει αξιοσημείωτα προβλήματα τεχνικής φύσεως (έλλειψη ασφάλειας και διαθεσιμότητας) και, κυρίως, πολιτικής (έλλειψη εμπιστοσύνης, εγγύησης της αυθεντικότητας των δεδομένων και της ελευθερίας του λόγου).
Η δεύτερη διάσταση εστιάζει στον χώρο της ψηφιακής δημοκρατίας (digital democracy). Συγκεκριμένα, παρατηρείται έλλειψη εργαλείων, ικανών να παρέχουν τη δυνατότητα διενέργειας αυθεντικών δημοκρατικών διαδικασιών. Ψηφοφορίες και αυτοδιαχείριση εντός συστημάτων κεντροποιημένης λογικής αδυνατούν, για αρχιτεκτονικούς λόγους, να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες θεμελιώδεις ιδιότητες τέτοιων διαδικασιών, δηλαδή της ανωνυμίας και της επαληθευσιμότητας.
Βάσει των παραπάνω, γεννήθηκε η ιδέα δημιουργίας μίας εφαρμογής, η οποία, μέσω ενός προτεινόμενου συνδυασμού αποκεντρωτικών τεχνολογιών, να ορίσει έναν ψηφιακό χώρο που θα έρθει αντιμέτωπος με τα παραπάνω. Έτσι, κεντρικός στόχος της πιλοτικής εφαρμογής Concordia, είναι να αποτελέσει μία αυτόνομη κοινωνική πλατφόρμα, που θα κατοχυρώνει στους χρήστες της ελευθερία του λόγου και πλήρη κυριότητα επί των δεδομένων τους. Επιπλέον, θα παρέχει τη δυνατότητα διενέργειας αυθεντικών, ανώνυμων ψηφοφοριών, κάτι που θα την καθιστά ένα αξιόπιστο δημοκρατικό βήμα για τη λήψη αποφάσεων εντός αυτοδιαχειριζόμενων κοινοτήτων της.
Βάσει των παραπάνω, γεννήθηκε η ιδέα δημιουργίας μίας εφαρμογής, η οποία, μέσω ενός προτεινόμενου συνδυασμού αποκεντρωτικών τεχνολογιών, να ορίσει έναν ψηφιακό χώρο που θα έρθει αντιμέτωπος με τα παραπάνω. Έτσι, κεντρικός στόχος της πιλοτικής εφαρμογής Concordia, είναι να αποτελέσει μία αυτόνομη κοινωνική πλατφόρμα, που θα κατοχυρώνει στους χρήστες της ελευθερία του λόγου και πλήρη κυριότητα επί των δεδομένων τους. Επιπλέον, θα παρέχει τη δυνατότητα διενέργειας αυθεντικών, ανώνυμων ψηφοφοριών, κάτι που θα την καθιστά ένα αξιόπιστο δημοκρατικό βήμα για τη λήψη αποφάσεων εντός των αυτοδιαχειριζόμενων κοινοτήτων της.
\item\textbf{Presentation tier}: Αποτελεί τη διεπαφή του χρήστη (user interface ή UI), μέσω της οποίας ο τελευταίος αλληλεπιδρά με την εφαρμογή. Για την εκπλήρωση των προδιαγραφών, το μοναδικό απαραίτητο χαρακτηριστικό αυτού του τμήματος είναι να μπορεί να εκτελείται αυτούσιο από τη συσκευή του τελικού χρήστη, δηλαδή να μην απαιτείται η ύπαρξη κάποιου εξυπηρετητή για τη λειτουργία του. Λαμβάνοντας, επιπροσθέτως, υπόψιν τις ανάγκες και τους περιορισμούς των λογισμικών των άλλων δύο επιπέδων, το παρόν κομμάτι αποφασίστηκε να σχεδιαστεί ως μία client-side web application σε HTML/CSS/JavaScript.
\item\textbf{Application tier}: Πρόκειται για το επίπεδο που πραγματοποιεί την επεξεργασία (\textenglish{processing}) της εφαρμογης. Εδώ επιλέχθηκαν το blockchain και τα smart contracts, καθώς τα πλεονεκτήματά τους, όπως αυτά περιγράφηκαν στο κεφάλαιο \ref{chapter:2-theoretical-background}, αρμόζουν απόλυτα με τις ιδιαίτερες απαιτήσεις της εφαρμογής. Συγκεκριμένα, επιλέχθηκε η πλατφόρμα του Ethereum, καθώς αποτελεί τον πρωτοπόρο στο χώρο, διαθέτοντας την ισχυρότερη κοινότητα και την δυνατότητα δημιουργίας πλήρως λειτουργικών εφαρμογών.
\item\textbf{Application tier}: Πρόκειται για το επίπεδο που πραγματοποιεί την επεξεργασία (\textenglish{processing}) της εφαρμογής. Εδώ επιλέχθηκαν το blockchain και τα smart contracts, καθώς τα πλεονεκτήματά τους, όπως αυτά περιγράφηκαν στο κεφάλαιο \ref{chapter:2-theoretical-background}, αρμόζουν απόλυτα με τις ιδιαίτερες απαιτήσεις της εφαρμογής. Συγκεκριμένα, επιλέχθηκε η πλατφόρμα του Ethereum, καθώς αποτελεί τον πρωτοπόρο στο χώρο, διαθέτοντας την ισχυρότερη κοινότητα και την δυνατότητα δημιουργίας πλήρως λειτουργικών εφαρμογών.
\item\textbf{Data tier}: Το τμήμα αυτό είναι υπεύθυνο για την αποθήκευση του κύριου όγκου των δεδομένων (storage). Για την επίτευξη πλήρους αρχιτεκτονικής αποκέντρωσης των δεδομένων επιλέχθηκε το IPFS (βλ. ενότητα \ref{section:2-7-ipfs}), το οποίο διανέμει το περιεχόμενο της εφαρμογής στους peers που συμμετέχουν σε αυτήν, χωρίς να απαιτεί κάποιο κεντρικό σημείο. Έτσι, κάθε χρήστης θα έχει πλήρη κυριότητα επί των δεδομένων του, ενώ, επιπλέον, θα συμμετέχει στην πλατφόρμα διαμοιράζοντας τα δεδομένα άλλων χρηστών.
Το Kanban είναι μία μέθοδος οργάνωσης έργων και οπτικοποίησης των μονάδων εργασίας (tasks) που απαιτούνται για την ολοκλήρωσή τους. Στο Kanban ορίζονται τα βασικά στάδια της ροής ενός task και χρησιμοποιούνται οπτικά μέσα ώστε να γίνει ιχνηλάτηση τόσο της συνολικής κατάστασης του έργου, όσο και συγκεκριμένων-μεμονωμένων tasks καθώς αυτά προοδεύουν. Για κάθε στάδιο ολοκλήρωσης ορίζεται μία ξεχωριστή ουρά εργασιών (στήλη), για παράδειγμα "σε αναμονή", "σε εξέλιξη", "ολοκληρωμένο". Χρησιμοποιούνται οπτικά σινιάλα (χρώματα, tags και άλλα) για τον διαχωρισμό και την γρήγορη κατανόηση των σημαντικότερων γνωρισμάτων των tasks, για παράδειγμα ξεχωριστό tag για κάθε υπηρεσία στην οποία αναφέρεται το task. Επίσης, ορίζονται όρια στον αριθμό των tasks που μπορούν να είναι ταυτόχρονα σε εξέλιξη.
Μία άλλη Agile μέθοδος είναι το SCRUM. Το SCRUM χρησιμοποιεί και επεκτείνει το Kanban. Η βασικές διαφορές του με το Kanban είναι ότι στο SCRUM υπάρχουν πιο αυστηρές διαδικασίες. Ορίζονται προγραμματιστικοί κύκλοι (sprints) οι οποίοι έχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες έναρξης και λήξης και συγκεκριμένους στόχους οι οποίοι αντικατοπτρίζονται σε στόχους ολοκλήρωσης ορισμένων tasks. Οι ρόλοι είναι σαφέστεροι, με κάθε μέλος της ομάδας να αναλαμβάνει διαφορετικές ευθύνες στην οργάνωση και εκτέλεση. Για την διαδικασία ανάπτυξης, υπήρξε πολύ χρήσιμη η χρήση του SCRUM σε περιόδους όπου ήταν αναγκαία η ταχύτατη ανάπτυξη καίριων μερών του συστήματος. Λόγω της αυστηρότητας που επιβάλλεται από αυτό, ειδικά σε ό,τι αφορά τις προθεσμίες ολοκλήρωσης των επιμέρους tasks αλλά και του συνολικού sprint.
Μία άλλη Agile μέθοδος είναι το Scrum. Το Scrum χρησιμοποιεί και επεκτείνει το Kanban. Η βασικές διαφορές του με το Kanban είναι ότι στο Scrum υπάρχουν πιο αυστηρές διαδικασίες. Ορίζονται προγραμματιστικοί κύκλοι (sprints) οι οποίοι έχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες έναρξης και λήξης και συγκεκριμένους στόχους οι οποίοι αντικατοπτρίζονται σε στόχους ολοκλήρωσης ορισμένων tasks. Οι ρόλοι είναι σαφέστεροι, με κάθε μέλος της ομάδας να αναλαμβάνει διαφορετικές ευθύνες στην οργάνωση και εκτέλεση. Για την διαδικασία ανάπτυξης, υπήρξε πολύ χρήσιμη η χρήση του Scrum σε περιόδους όπου ήταν αναγκαία η ταχύτατη ανάπτυξη καίριων μερών του συστήματος. Λόγω της αυστηρότητας που επιβάλλεται από αυτό, ειδικά σε ό,τι αφορά τις προθεσμίες ολοκλήρωσης των επιμέρους tasks αλλά και του συνολικού sprint.
Καθώς η αναπτυξιακή διαδικασία ωριμάζει και η πλατφόρμα αποτελεί ένα βιώσιμο προϊόν, είναι χρήσιμη η ύπαρξη ενός συστήματος που να διευκολύνει την άμεση δημιουργία και δημοσίευση των νεότερων εκδόσεων. Μερικές εξαιρετικές μέθοδοι για την απρόσκοπτη και αυτοματοποιημένη επίτευξη του στόχου αυτού ορίζονται από το DevOps. Με τον όρο DevOps (development operations) αναφέρεται μία κουλτούρα σχεδίασης και ανάπτυξης λογισμικού που ορίζει τους ρόλους, τις διαδικασίες και τεχνολογίες της με σκοπό την συνεχή δημιουργία αξίας για τους χρήστες. Το DevOps έχει πολύ στενή σχέση με το Agile και αποτελεί την συνέχιση της νοοτροπίας αυτής στον χώρο.
Ezerous
3 years ago